Stan wojenny


Wydarzenia, które rozpoczęły się w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r., poprzedzone były  trwającymi kilka miesięcy przygotowaniami władz do rozwiązania problemu „Solidarności”. Działalność „Solidarności”, Niezależnego Zrzeszenia Studentów oraz licznych stowarzyszeń została zawieszona. Funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa weszli do siedzib „Solidarności” i NZS zajmując znajdującą się tam dokumentację, materiały i sprzęt. Zmilitaryzowano wiele zakładów pracy. Zaczął obowiązywać bezwzględny zakaz strajków i zgromadzeń. Zawieszono naukę w szkołach i wyższych uczelniach. W całym kraju rozpoczęło się internowanie wytypowanych imiennie działaczy związkowych i opozycyjnych. W samym województwie opolskim do akcji zostało zaangażowanych 350 osób, w tym 154 funkcjonariuszy SB i 196 funkcjonariuszy MO. Z początkiem stanu wojennego internowano 69 spośród 84 osób, które zgodnie z wcześniejszymi planami miały zostać zatrzymane. Przed końcem 1981 r. internowano ogółem 93 osoby.

 

Zatrzymani na terenie województwa opolskiego trafiali początkowo do aresztu milicyjnego w siedzibie Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej przy ul. Korfantego. Już 13 grudnia 1981 r. w godzinach popołudniowych przewieziono ich do ośrodka odosobnienia utworzonego w Areszcie Śledczym przy ul. Sądowej. Przed końcem 1981 r. na obszarze województwa opolskiego powstały jeszcze 3 ośrodki odosobnienia, zorganizowane w zakładach karnych w Grodkowie, Nysie i Strzelcach Opolskich.

 

27 kwietnia 1982 r. rozpoczęła się wielka akcja rewizji i zatrzymań osób podejrzanych o związek z drukowaniem i rozpowszechnianiem czasopisma „Sygnały Wojenne”. Część zatrzymanych otrzymało sankcje prokuratorskie, internowano 12 osób. Akcje zatrzymań prowadzone przez SB w dużej mierze związane były z obchodami świąt 1, 3 i 9 maja oraz ogólnopolską akcją protestacyjną z 13 maja 1982 r., do której wzywała podziemna Tymczasowa Komisja Koordynacyjna NSZZ „Solidarność”. Internowano bądź aresztowano większą grupę osób podejrzanych o związek z wydawaniem i kolportowaniem konspiracyjnego pisma kluczborskiej „Solidarności” – „Nad Stobrawą”. Zatrzymano nauczycielki Liceum Ogólnokształcącego w Kluczborku w związku z wydarzeniami 1 maja, gdy część młodzieży i grona pedagogicznego stawiła się na pochód pierwszomajowy w strojach żałobnych.

 

Na początku czerwca 1982 r. łączna liczba internowanych wynosiła 68. W pierwszych dniach lipca 1982 r. rozpoczęła się redukcja liczby osób osadzonych, w związku z czym z końcem lipca uległy likwidacji ośrodki odosobnienia w Nysie i Głogowie. Pozostające tam osoby  zostały przewiezione do więzienia w Grodkowie, które stało się zbiorczym ośrodkiem odosobnienia miejscem internowania dla całej południowo-zachodniej części kraju. Ośrodek ten został opuszczony przez ostatnich internowanych 14 grudnia 1982 r.